BABAD KLATEN

 BABAD KLATEN




I

Dhandhanggula


1.

Jeng Kusuma Nagara Dipati, 

Winisuda minangka pangarsa, 

Ngesuhi wilayah Klaten, 

Duta Kanjeng Sinuwun, 

Surakarta Sri Narapati, 

Patih Sasradiningrat, 

Sigra paring dhawuh, 

Demang wedana sentana, 

Sagung mantri bupati sung pangastuti, 

Darma bakti mring praja. 


2.

Gantiwarna Prambanan winarni, 

Manisrengga Ngawen Karangnangka

Kemalang dumugi Ceper, 

Kebonarum Delanggu, 

Bayat Cawas lajeng Jumiring, 

Jatinom Jogonalan, 

Karangdawa Tulung, 

Kalikotes Polanharja, 

Wonosari Karanganom Trucuk Wedhi, 

Tlatah Klaten raharja. 


3.

Umbul bintik kinclong kinclong bening, 

Umbul Pluneng tuk sumbering sawah, 

ilining Umbul Gedaren, 

Umbul ing Cakra Tulung, 

Umbul Ponggok wedaling warih, 

Toya umbul Susuhan, 

Umbul Geneng mancur, 

Umbul Brondong tadhah toya, 

Umbul Janti mikolehi kadang tani, 

Subur makmur tanduran. 


4.

Pawiyatan kangge gladhen seni, 

Nama Sanggar Bandung Bandawasa, 

Kagunan sarwa rinonce, 

Budaya adi luhung, 

Mbudidaya mrih edi peni, 

Beksan lan karawitan, 

Garap tembang lagu,

Kethoprak kinarya sigrak, 

Pedhalangan laras madya den persudi,

Mrih ngrembaka kuncara. 


5

Winisuda priyayi pinilih,

Tumenggung Jeng Kusuma Nagara, 

Minangka bupati Klaten, 

Dene sengkalanipun, 

Karya lila madyaning  bumi, 

Sunan Paku Buwana, 

Ingkang Kaping Catur, 

Narendra gung Surakarta, 

Wolu likur sasi Juli ingkang warsi, 

Wolulas kosong papat. 


II. 

Mijil


1.

Gliyak gliyak jumangkah makarti,

Nadyan repot abot,

Tetep sepi pamrih rame gawe, 

Sengkut ngayahi pakaryan nagri, 

Klaten gya mangesthi, 

Suka subur makmur.


2.

Kali Dengkeng mbrebes ingkang warih, 

Mili gumarojog, 

Tumuju ngidul wiwit saking ler, 

Kaliwara tuk gunung Merapi, 

Amrih loh jinawi, 

Subur kang tinandur. 


III. 

Gambuh


1.

Sowan ing Palar Trucuk, 

Amrih gathuk wawasaning mathuk, 

Ki Pujangga Ranggawarsita peparing, 

Ngelmu laku barang kawruh, 

Kanthi manunggal gumolong. 


2.

Sunan Tembayat tuhu,

Pandhanarang jejeripun guru, 

Tata titi tatag tutug tatas titis, 

Saking Semarang pinunjul, 

Sepuh wutuh tanggap tanggon.


IV. 

Pangkur


1.

Candi Prambanan Plaosan, 

Dadi srana lelaku mesu budi, 

Manjur warisan leluhur, 

Pangolahing surasa,

Jroning kalbu ngening cipta amituhu, 

Wewarahing kapitayan, 

Kasampurnan sepuh jati.


2.

Kartasura Surakarta, 

Demak Pajang Mataram Majapahit, 

Daha Jenggala Panjalu, 

Negari Kahuripan, 

Singosari Medhang mula Kraton agung, 

Tiyang Klaten angengeti, 

Kinarya tepa palupi.


V. 

Pucung


1.

Banyu umbul ing Cakra pancen pinunjul,

Mili tegal sawah, 

Sandhang papan papan sugih, 

Klaten gregah sinar terang maju jangkah. 


2.

Dwija luhur Ki Ageng Gribig misuwur, 

Sekti mandraguna, 

Ya Kowiyu puja puji, 

Panuwunan donga kabul kasembadan. 


VI. 

Kinanthi


1.

Pakasa sigra lumaku, 

Saraya dadi sesanti,

Setya rampung barang karya, 

Rumeksa budaya adi, 

Sesanggeman kautaman, 

Klaten Bersinar abadi. 


2.

Papan eca dhahar ngunjuk, 

Kabisan masake becik, 

Lenggah jenak raos enak, 

Pinenggalih kraos gurih, 

Klaten bersinar sumebar, 

Krana sugih jagung pari. 


VII. 

Asmarandana


1.

Bulu bekti tandang kardi, 

Saking Kraton Surakarta, 

Amrantasi gawa gawe, 

Sami nunggal pasuwitan, 

Ngudi endahing bebrayan, 

Paugeran tata praja, 

Sambang sambung sawang srawung, 

Asung ngusung lelabuhan.


2.

Kasusastran tata tulis, 

Reriptan dwija pujangga, 

Waosan sareh pikoleh, 

Kabisan sarta kawignyan, 

Pamulangan pawiyatan, 

Kawruh gati wulang wuruk,

Piguna tumraping gesang.


VIII. 

Durma 


1.

Pedhalangan karawitan trus ngumandhang, 

Baut jogeding tari, 

Klaten dhasar kondhang, 

Trampil pinter kagunan, 

Nusantara dipun renggani, 

Budaya endah, 

Lamun sinawang asri. 


2.

Datan wegah jumangkah kaarah arah, 

Rampung sabarang kardi,

Macul tegal sawah, 

Dedagang ana pasar, 

Angon menda kebo lan sapi, 

Anggelar klasa,

Klaten gemi nastiti. 


IX. 

Megatruh


1.

Asah asuh asihing para sesepuh, 

Sunan Pandhanaran Yogi, 

Bupati Semarang mungkur, 

Mastuti ngelmu sejati, 

Sinten ndherek gya kewahyon. 


2.

Wiwit kuncung wancine dumugi gelung, 

Ngupadi sangune urip, 

Sedulur tambah sempulur, 

Klaten panen marga ngudi, 

Panjangka kabeh kelakon. 


X. 

Maskumambang


1.

Jatinom pertapan Kyai Ageng Gribig, 

Apem kinarya grebegan, 

Kapitayan kang mberkahi, 

Tanah subur jiwa sabar. 


2.

Priyayi agung anut larasing gendhing, 

Wiraga jumbuh wirama, 

Waranggana lan pengrawit, 

Dhalang Klaten nyata kondhang. 


XI. 

Sinom


1.

Sregep ndherek upacara, 

Pakasa Klaten sesanti, 

Sabarang dhawuh ngendika,

Dadi puji pangastuti, 

Saraya setya yekti, 

Rumeksa budaya tugu, 

Kraton Surakarta, 

Mangka punjer tanah Jawi, 

Trus sumunar mencar soroting kawentar. 


2.

Klaten bumi kanugrahan, 

Perenging gunung Merapi, 

Kali Dengkeng Kaliwara, 

Candi Prambanan Plaosan, 

Leluhur asung pamuji, 

Jangka jangkah lestari, 

Lelumban ing Cakra Tulung, 

Jalma titah sawantah, 

Amung saderma nglakoni, 

Kasembadan kawibawan kawidadan. 



Purwadi, 

Universitas Negeri Yogyakarta

Komentar

  1. Content bagus sekali...gak maido pengarang dolane pancen adoh, anelasak wana wasa njajah desa ngetung putri hahaha....pokoke sekelas pujangga.
    Yg masih luput guru wilangan dan guru gatra tembang. Harus diperbaiki, yang jelas tmbng Asmaradana, Durma, Maskumambang dan Sinom.

    BalasHapus

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Babad GKR WANDANSARI

Adipati Dayaningrat Pengging Sepuh

Kidung Idul Fitri